Elk jaar staan ze in Hiroshima stil bij het feit dat op 6 augustus 1945 de eerste atoombom viel. Wij bezochten deze Japanse stad enkele dagen voor de herdenking.

Peace Memorial Museum en Peace Park Hiroshima

Soms zijn er van die plekken die niet prettig zijn om te bezoeken. Auschwitz vond ik zo’n plek, maar het Peace Memorial Museum in Hiroshima is ook zo’n plek. Maar het is ook een plek waar je weer een stukje wijzer uit komt. Voor ons lag het het Peace Memorial Museum op loopafstand, maar je kunt er ook komen via de tram (halte Genbaku-Domu Mae, je komt dan bij de Atomic Bomb Dome uit). Het Peace Park ligt direct naast het museum.

Scouting ook aanwezig

De entree voor het Peace Memorial Museum is slechts 50 yen (zo’n 40 eurocent). Voor de huur van een audioset betaalden we 200 yen. Eerste dat opviel is dat een deel van het museum gesloten was vanwege renovatie. Daarnaast was het gigantisch druk met leden van de scouting. Er is en uitwisselingsproject en overal zie je wel mensen van de scouting lopen, maar vandaag hadden ze het museum uitgekozen. Druk dus, maar wel weer op zijn Japans, goed geregeld. Dus de scouting werd steeds groepje voor groepje binnen gelaten. Buiten stond een rij… van hier tot Tokyo.

Lugubere beelden

Het museum begint voor ons bij de foto’s van de ‘mushroom clouds’ in Hiroshima. Genomen door mensen die verbaasd waren over deze gekke rookwolken. Daarna komen we een nieuwe kamer binnen waar ze het lugubere beeld van de dag van de aanslag met poppen hebben uitgebeeld. Met de vellen die aan de armen van mensen hangen. In het museum verder veel kledingstukken van mensen die helemaal zijn aangetast.

De tijd staat even stil

Een van de bekendste objecten van het museum is misschien wel het horloge. Dit horloge heeft de atoombom overleefd, maar de tijd is stil blijven staan op de tijd dat de bom viel (8.15 uur). Het horloge is van een man die op 1650 meter stond van het hypocentrum, de plek waar de atoombom viel. Eigenlijk waren alle mensen die binnen 1,5 km ‘geraakt’ waren in een slag dood of vonden binnen een jaar de dood. Schatting is dat 140.000 mensne om het leven kwamen.

De atoombom bevatte 50 kilo uranium en daarvan is ongeveer 1 kilo ‘gesplit’. Nu ben ik geen scheikundige, maar het lijkt me dat de bom nog veel meer schade had kunnen aanrichten. Het erge van de atoombom was niet alleen de directe impact, maar het feit dat de hele stad binnen een radius van 1,5 km in brand stond. Veel mensen moesten vluchten voor hun eigen leven, terwijl ze hun dierbaren nog onder het puin konden horen roepen.

Het verhaal van Sasaki Sadako

Je merkt in Japan heel veel van de aankomende herdenking. Je ziet vooral veel gevouwen kraanvogels naar het droevige verhaal van de Japanse Sasaki Sadako. Van wiki:

“Sasaki Sadako overleefde in eerste instantie de vuurzee na het tot ontsteking brengen van de Amerikaanse atoombom op haar stad. Ze was toen pas 2 jaar oud. Toen Sasaki opgroeide was ze een sterk meisje en lang vergeleken met haar klasgenootjes. Ze was atletisch en had een enorme belangstelling voor hardlopen. Toen ze op 11-jarige leeftijd aan het oefenen was voor een belangrijke wedstrijd werd ze onwel. Artsen diagnosticeerden leukemie bij haar; deze ziekte liep zij op als gevolg van blootstelling aan de straling van de atoombom. Een goede vriendin van Sasaki vertelde haar een Japanse legende dat iedereen die 1000 papieren origami kraanvogels vouwt een wens mag doen. Sasaki hoopte dat de goden haar een wens toe zouden staan en dat ze weer in staat zou zijn hardloopwedstrijden te doen. Sasaki bleef 14 maanden in het ziekenhuis en vouwde meer dan 1300 papieren kraanvogels tot ze op twaalfjarige leeftijd aan de gevolgen van leukemie overleed”.

Inmiddels vouwt heel Japan kraanvogels. In Hiroshima in het Vredespark zagen we er duizenden.

Wie hebben er nog atoomwapens?

Het museum is ook een soort pamflet tegen atoomwapens. Japan heeft kernwapens al lange tijd afgezworen. De VS, Rusland, China, Frankrijk, Groot-Britannie, Israel, Noord-Korea, India en Pakistan nog niet. In het museum kon je ook een petitie tekenen voor een kernwapenvrije wereld voor 2020. Ik denk dat er nog een lange weg te gaan is.

Hiroshima Peace park

Aan het museum grenst het Hiroshima Peace Park. Een ruim opgezet park vol monumenten ter nagedachtenis van de atoombom. Bekendste is misschien wel de Cenotaph. Via de Cenotaph heb je een doorkijkje naar de Flame of Peace en de Atomic Bomb Dome (zie foto boven). De flame of peace brandt zolang er nog atoomwapens zijn in de wereld. De Atomic Bomb Dome ‘overleefde’ de atoombom. Alle mensen in het gebouw waren op een slag dood. Het is nu een beetje het symbool geworden van Hiroshima, want ze hebben het gebouw na de aanslag dus laten staan.

Okonomiyaki eten in Hiroshima

Een Okonomiyaki is een soort pannekoek. Gemaakt van groenten, noodles, ei en alles wat je er zelf eigenlijk maar op wil hebben. Suus bestelt heel heldhaftig de Natto versie. Natto is gefermenteerde sojaboon. Het is slijmerig, maar qua smaak eigenlijk heel zacht en een beetje nootachtig. Maar het ziet er vooral heel smerig uit. In het restaurant wordt de Okonomiyaki vers klaargemaakt en op de tafel gelegd. Die tafel heeft weer een warme plaat, zodat je lang kan genieten van dit goed vullende gerecht.

Atomic Bomb Dome by night

’s Avonds gaan we nog een keer terug naar het Peace Park om daar de verlichte Atomic Bomb Dome te kunnen bekijken, zoals je kunt zien op de foto hierboven.